Ja.

In het medische tijdschrift “Annals of Family Medicine” stond een artikel van prof. Ann McNeill waarin ze een hartgrondig pleidooi houdt voor de e-sigaret als hulpmiddel bij het stoppen met roken. Ze vindt dat huisartsen en stoppen-met-roken-coaches de e-sigaret moeten aanbevelen aan hun rokende patiënten als schadebeperkend middel. Hieronder volgt een vertaling van haar artikel. Wanneer u arts bent en naar aanleiding van dit artikel nog vragen heeft, dan kunt u het beste contact opnemen met de auteur zelf; haar contactgegevens staan onderaan dit artikel.

Roken is bijzonder gevaarlijk, met meer dan 70 geïdentificeerde carcinogenen en duizenden andere giftige stoffen die in tabaksrook worden aangetroffen. Gemiddeld wordt het leven van rokers met 11 minuten verkort voor elke sigaret die wordt gerookt, en stoppen met roken is zonder twijfel de meest belangrijke verandering die rokers kunnen doorvoeren om hun gezondheid te verbeteren. Daar roken vooral voorkomt onder de (kans-)armen in Westerse samenlevingen, is snelle actie geboden om alle rokers kansen te bieden om te stoppen, om de toenemende gezondheidsverschillen als gevolg van roken te verminderen.

Artsen zijn vertrouwde bronnen van advies en steun, dus ze spelen een belangrijke rol in het stimuleren van stop-pogingen bij rokers. Het advies van een arts om te stoppen met roken is een belangrijke reden waarom rokers overwegen om te stoppen. Het geven van een kort advies om te stoppen duurt minder dan een minuut en kan levens redden.

In Engeland hebben bevolkingsenquêtes laten zien dat de elektronische sigaret (e-sigaret) nu het populairste middel is voor de roker die probeert te stoppen. De tweede meest populaire methode – stoppen zonder enig hulpmiddel of ondersteuning: ‘cold turkey’ – heeft de laagste succes-score. E-sigaretten zijn ongeveer 10 keer zo populair als de meest effectieve stopmethode; een combinatie van ondersteuning en behandeling door stoppen-met-roken-diensten. Het is niet helemaal duidelijk wat rokers ertoe drijft om e-sigaretten te gebruiken. Mogelijke redenen dat e-sigaretten de voorkeur genieten boven andere nicotinevervangende middelen zoals nicotinekauwgum of -pleisters, zijn de gedragsmatige handeling die bij e-sigaretten het meest lijkt op roken, de snelheid en dosering van nicotine-opname, de mogelijkheid om te inhaleren, verpakking en marketing (niet als geregistreerd medicijn) en mond-tot-mond-reclame. Ook is een nieuw middel zoals de e-sigaret welkom omdat veel rokers meerdere stop-pogingen hebben ondernomen, vaak door middel van bewezen effectieve behandelingen, en toch faalden.

Ook al hebben we nog steeds meer bewijs nodig ten aanzien van hun effectiviteit als hulpmiddel bij stoppen met roken, leidde een Cochrane review dat in 2015 is gepubliceerd, tot de conclusie dat e-sigaretten met nicotine significant meer kans boden aan rokers om te stoppen dan placebo e-sigaretten. E-sigaretten produceren nicotine op een veel minder schadelijke manier dan tabakssigaretten. Nicotine is de reden dat de meeste mensen blijven roken, maar het is niet de nicotine die dodelijk is. Nicotine is het meest verslavend wanneer het snel en in hoge doseringen wordt afgegeven, zoals bij het roken van sigaretten. Andere vormen van nicotinevervanging, inclusief e-sigaretten, zijn nog niet zo verslavend gebleken. Het is mogelijk dat deze kennelijk lagere verslavingsgevoeligheid kan veranderen wanneer de e-sigarettentechnologie zich verder ontwikkelt om de nicotineafgifte te verbeteren. Dus voor rokers die worstelen met het stoppen, of die niet willen stoppen, geven e-sigaretten net als andere nicotinevervangende middelen de mogelijkheid om nicotine te blijven gebruiken op een veel minder schadelijke manier.

Artsen zullen er de voorkeur aan geven dat hun patiënten helemaal geen nicotine gebruiken, ook al is er geen bewijs dat langdurig gebruik van nicotine leidt tot negatieve gezondheidseffecten. E-sigaretten worden niet aangestoken, ze (ver-)branden niet en produceren geen tabaksrook. Langetermijnonderzoeken van e-sigaretten zijn nog niet mogelijk, maar het relatieve risico van e-sigaretten, zelfs als we uitgaan van eventuele schade op de lange termijn, zal ongeveer 5% zijn van dat van tabakssigaretten. Rokers verwarren de relatieve schadelijkheid van nicotine en elektronische en tabakssigaretten. Wereldwijd verwisselen rokers de schade die nicotine veroorzaakt met de schade door roken en een recent onderzoek in het Verenigd Koninkrijk liet zien dat rokers in steeds mindere mate de relatieve schade van e-sigaretten begrijpen ten opzichte van tabakssigaretten. Zolang deze verkeerde ideeën bestaan, zullen rokers geen e-sigaretten proberen, of ze niet in voldoende mate en hoeveelheid gebruiken, of ze gebruiken naast het roken als stoppen met roken te moeilijk blijkt.

Bovenal moeten artsen vermijden dat ze patiënten stigmatiseren, zoals bij alle interactie met patiënten, en juist begripvol zijn ten aanzien van de eigen inspanningen en wensen van rokers ten aanzien van hun nicotinegebruik. Artsen moeten heel duidelijk zijn over het verschil tussen nicotine en roken, over de relatieve risico’s van e-sigaretten en roken, de mogelijke langetermijneffecten van e-sigaretten (maar wel in vergelijking met doorgaan met roken) en het scala aan behandelingen die voor rokers beschikbaar zijn, maar vooral over de dringende noodzaak om zo snel mogelijk te stoppen met roken met welke methode de roker zelf ook kiest. Nieuwe regels en wetgeving die in Europa en de Verenigde Staten worden ingevoerd zouden, hoewel ze controversieel zijn, extra zekerheid moeten bieden aan artsen ten aanzien van de kwaliteit en veiligheid van de e-sigaretten die nog op de markt worden toegestaan.

Kwesties die betrekking hebben op e-sigaretten werden in detail besproken in twee recente rapporten uit het Verenigd Koninkrijk. Een aantal belangrijke aanbevelingen uit het rapport van Public Health England zijn dat (1) rokers die zonder succes andere stopmethoden hebben geprobeerd, aangemoedigd kunnen worden om e-sigaretten te proberen om te stoppen met roken; (2) stoppen-met-roken-diensten rokers die e-sigaretten gebruiken moeten ondersteunen om te stoppen met roken door hun een gedragsmatige behandeling aan te bieden (de combinatie van gedragsmatige en farmacologische middelen, maar ook e-sigaretten, maximaliseert de kans op succesvol stoppen); en (3) rokers die niet kunnen of willen stoppen met roken stimuleren om over te stappen op e-sigaretten, kan helpen om gezondheidsverschillen, ziekten en sterfte door roken te verminderen. Het rapport van de Royal College of Physicians concludeerde dat het in het belang is van de volksgezondheid om het gebruik van e-sigaretten, nicotinevervangende middelen en andere nicotinehoudende producten dan tabak aan te moedigen als vervanging voor roken in het Verenigd Koninkrijk. Gedetailleerde uitleg is voor elke arts online beschikbaar, inclusief richtlijnen over wat men kan zeggen met betrekking tot e-sigaretgebruik.

Rokers hebben aanmoediging, hoop en ondersteuning nodig om te kunnen stoppen met roken. In Engeland gebruiken naar schatting 2,8 miljoen mensen een e-sigaret, bijna evenredig verdeeld over rokers en ex-rokers. Het zou dom zijn van artsen om deze nieuwe technologie te negeren. Door rokers aan te moedigen alles te gebruiken wat voor stoppen met roken beschikbaar is, inclusief e-sigaretten, zullen artsen ertoe bijdragen dat tabakssigaretten, roken en de enorme mortaliteit en morbiditeit die daarmee samenhangen nog binnen onze generatie achterhaald zullen zijn.

Conflicts of interest:

A.M. was co-auteur van een rapport van Public Health England over e-sigaretten, lid van de adviescommissie over tabak van de Royal College of Physicians en heeft bijgedragen aan het rapport van de Royal College of Physicians over de e-sigaret.

Contact:

Ann McNeill, PhD, Professor of Tobacco Addiction, National Addiction Centre, Addictions Department, Institute of Psychiatry, Psychology & Neuroscience (loPPN), King’s College London, 16 De Crespigny Park, London SE5 8AF, United Kingdom, ann.mcneill@kcl.ac.uk .