Geachte heer Aspers,
Naar aanleiding van uw brief van 14 juli jl. inzake het aangekondigde verbod op
smaken voor vloeistoffen van elektronische sigaretten stuur ik u bij deze mijn
reactie. Ten eerste bied ik u mijn excuses aan voor het feit dat mijn reactie door
het reces en drukte langer heeft geduurd dan gebruikelijk. In uw brief vraagt u om
heroverweging van het besluit dit ‘smaakjesverbod’ in te voeren, onder andere
omdat u verwacht dat de e-sigaret door het verbod minder aantrekkelijk zal wor-
den als stoppen-met-rokenhulpmiddel.
Het Trimbos-instituut geeft in de factsheet elektronische sigaretten(1)aan dat voor-
al voor jongeren smaakstoffen de aantrekkelijkheid van een e-sigaret vergroten.
Het Trimbos-instituut concludeert tevens dat een verbod op smaakjes mogelijk
ook volwassenen die willen stoppen met roken ervan kunnen weerhouden om de
e-sigaret als hulpmiddel te gebruiken. In Nederland was in 2019 van de regelma-
tige e-sigaret gebruikers ongeveer 62% ook een roker. Dit waren duale gebruikers
die naast e-sigaretten ook tabakssigaretten gebruikten. De afgelopen jaren heeft
de beschikbaarheid van een breed assortiment smaken dus niet in grote mate
geleid tot een (volledige) overstap naar de e-sigaret. Het kabinet is van mening
dat het in het kader van het beschermen van de volksgezondheid, en met name
die van jongeren, noodzakelijk is om aanvullende maatregelen te nemen om de e-
sigaret te ontmoedigen. Het beschermen van jongeren tegen de schadelijke effec-
ten van de e-sigaret weegt in de ogen van het kabinet en de andere onderte-
kenaars van het preventieakkoord zwaarder dan de aantrekkelijkheid van het pro-
duct als stoppen met roken middel.
De grootste gezondheidswinst wordt behaald als rokers volledig stoppen met ro-
ken en in dat proces niet op een vervangend schadelijk product overstappen, zoals
de e-sigaret. Daarom is het beleid van het kabinet gericht op het stimuleren van
rokers om te stoppen met roken. Dit sluit goed aan bij de wens van 80% van
de rokers die zegt te willen stoppen met roken. Met het Nationaal Preventieak-
koord wordt ingezet op het vergroten van het aantal effectieve stoppogingen.
De Multidisciplinaire Richtlijn Tabaksverslaving en Stoppen-met-rokenondersteuning
voor de zorgsector(2) stelt dat de effectiefste manier om te stoppen met roken het
gebruik van stoppen-met-roken coaching in combinatie met het gebruik van nico-
tine vervangende middelen is. Het gebruik van de e-sigaret is volgens de richtlijn
geen eerste keus, maar behoeft niet te worden afgeraden. Het is dan wel de be-
doeling dat mensen het nicotineniveau afbouwen en zo ook op korte termijn stop-
pen met het gebruik van de e-sigaret. Het Trimbos-instituut concludeert op basis
van het wetenschappelijk onderzoek over de schadelijkheid dat het gebruik van de
e-sigaret zou moeten worden beperkt tot de groep rokers die het echt niet lukt om
te stoppen met roken met de bewezen effectieve methodes. Door de tabakssmaak
nog wel toe te staan blijft het mogelijk voor deze groep mensen om een beroep te
doen op de e-sigaret als een tijdelijk hulpmiddel bij het stoppen met roken.
Daarnaast geeft u aan dat u bang bent dat het verbod zal leiden tot consumenten
die producten zullen proberen te verkrijgen via de ‘zwarte markt’. Bij het invoeren
van wettelijke maatregelen bestaat het risico dat de grensoverschrijdende of ille-
gale verkoop toeneemt. Toch is het kabinet van mening dat de impact van deze
aangekondigde maatregelen nog steeds zeer groot zal zijn, omdat al het aanbod
in Nederlandse (web)winkels in de toekomst aan deze wetgeving zal moeten vol-
doen. Op dit moment wordt het verbod uitgewerkt in conceptregelgeving. Tijdens
de publieke consultatie kunt u hierop reageren.
Hoogachtend,
de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport,
namens deze,
de waarnemend directeur Voeding, Gezondheidsbescherming
en preventie
drs. V.E.A Sannes
1) S. Troelstra, E. Croes, 3. Bommelé, M. Willemsen, ‘Factsheet elektronische sigaretten’,
Trimbos-instituut, onderdeel: Nationaal Expertisecentrum Tabaksontmoediging, april 2020.
2) Nationaal Expertisecentrum Tabaksontmoediging, ‘Behandeling van tabaksverslaving en
stoppen met roken ondersteuning’, Trimbos-instituut herziening 2016.